Jakie fonty najlepiej się czyta?

Andrzej Sitek               10.06.2015              
Times New Roman, Arial, a może Comic Sans z Microsoftu? Które fonty najlepiej się czyta? Właściwie pytanie powinno brzmieć: które fonty są najlepsze do ekranu monitora? Szybka odpowiedź. Żaden z powyższych.
Kwestia wyboru odpowiednich fontów nie ogranicza się wyłącznie do prostej decyzji o preferowanym kroju liter. Warto zdać sobie sprawę z kilku istotnych faktów. Jakich?

W typografii funkcjonują dwa podstawowe terminy, odróżnialność i czytelność. Pierwszy dotyczy pojedynczego znaku i najprościej rzecz ujmując odnosi się do jego identyfikacji, czyli jest odpowiedzią na pytanie: jaki to znak? Drugi termin obejmuje zagadnienie samego czytania jako czynności, to znaczy, czy jest łatwe, niemęczące wzroku.
 

Fonty szeryfowe?

W zakresie odróżnialności pojawia się kilka ważnych kwestii. Litery nie mogą się ze sobą stykać, a kształty znaków powinny być jak najprostsze, odpadają zatem fonty szeryfowe. Co to oznacza? Fontem szeryfowym jest np. Times New Roman, którego znaki charakteryzują dekoracje w postaci dodatkowych kreseczek. Takie znaki czyta się wolnej, bo zostały stworzone do druku papierowego, a nie do ekranów.

font
przykładowa czcionka, źródło: pixabay / ptra
 

Stary jak Times

Warto przypomnieć, że Times News Roman został wymyślony jeszcze w latach 30. ubiegłego wieku na potrzeby brytyjskiego dziennika The Times. Problem pojawia się, gdy szeryfy będące drobnymi i delikatnymi elementami, zostają zamienione na komputerowe piksele, i stają się większe. To pogarsza czytelność, zaburza płynność czytania i utrudnia identyfikację.
 

Małe i duże literki

W kwestii odróżnialności ważna jest też różnica pomiędzy dużymi i małymi literami (minuskuł do majuskuł) oraz dobry hinting, który nie wdając się w szczegóły oznacza lepszą czytelność. Warto od razu dopowiedzieć, że ze względu na jakość zakodowanego hintingu zalecane są fonty TrueType, a nie PostScript Type 1.
 
hinting
tekst bez hintingu i z hintingiem, źródło: http://www.lucasfonts.com/fonts/thesans/thesans-office/features/


Wybieramy fonty

Jakie fonty są zatem czytelne? Jest ich niemało, chociaż najczęściej wymieniana jest Verdana, z której stworzenie odpowiedzialny jest Microsoft. Ten popularny krój pisma została zaprojektowana przez Matthewa Cartera i uwzględnia wszystkie wymienione kwestie, ma duże odstępy międzyliterowe zapobiegające zlewaniu się znaków. Zadbano również o rozróżnialność problematycznych znaków, np. 1 i l. Świetny jest również inny krój Microsoftu, popularna Georgia, mimo że to wariant szeryfowy.

Czcionki Verdana i Georgia

"GeorgiaSpecimenAIB". Licensed under CC BY-SA 2.5 via Wikimedia Commons. "VerdanaSpecimen" by GearedBull at English Wikipedia - Transferred from en.wikipedia to Commons.. Licensed under Public Domain via Wikimedia Commons.


A co z czytelnością?

To temat szeroki i głęboki jak Wielki Kanion Kolorado. Najpierw wielkość kroju pisma. W przeciwieństwie do rozmiaru czcionki w środowisku publikacji drukowanych, w Internecie panuje spora dowolność. Generalnie na stronach WWW stosuje się głównie fonty od 11 px do 16 px. Ogólna zasada jest taka, że większe są czytelniejsze, mają więcej światła i uwzględniają fakt, że ekran znajduje się dalej od naszych oczu niż tradycyjne karty książki. Trzeba pamiętać, że stale rośnie rozdzielczość monitorów. Nie chcemy, aby zdania wyglądały jak mrówki na wycieraczce.
 

Schody interlinii

Każdy kto pisał niegdyś prace pisemną i zmagał się z niemocą twórczą, zna znaczenie interlinii, która w cudowny sposób może sprawić, że krótki tekst zajmie wiele miejsca. Odległość między wierszami powinna być taka, aby tekst nie zlewał się, lecz zbyt dużo światła międzywierszowego jest równie nieprzyjemne w odbiorze jak fonty, które „siedzą sobie na głowach”. Zazwyczaj optymalną wartością jest 150 %.
 

Kolorowy misz-masz

Horror czytelnika - białe fonty na czarnym tle. Efekt jest piorunujący, ale najczęściej nieprzyjemny. Są jeszcze większe skrajności, np. zbyt mocne podlewy albo fonty tak jaskrawe, że trzeba mrużyć oczy. Kontrast nie może być zbyt duży. Warto go zweryfikować narzędziami dostępnymi w Internecie (np. Colour Contrast Analyser), które uwzględniają akceptowalne na całym świecie specyfikacje, np. WCAG 2.0.
 

Wyrównanie tekstu

Tekst na całą szerokość ekranu? To zły pomysł, nawet w książkach są szerokie marginesy. Ich funkcja to m.in. ułatwienie w znalezieniu następnego wiersza. Złota zasada WWW mówi, że w jednej linii powinno być około 50 znaków, czyli mniej więcej 8 – 9 wyrazów. Dobrą praktyką jest także równanie do lewej, chociaż justowanie w celu nadania jednolitego i estetycznego wyglądu zazwyczaj wygrywa. W przypadku stron internetowych i tekstów na stronach internetowych, justowania się raczej nie stosuje. Pozwala to uniknąć rozjechanych treści na widokach mobilnych.

Powyższe zasady dotyczące czytelności fontów oczywiście nie wyczerpują tematu, który obejmuje niemałą ilość niuansów, również w konkretnych przypadkach zastosowania. Wystarczy jednak pamiętać o podstawach, aby czytanie stało się przyjemnością, a nie mordęgą.

To także może Cię zainteresować

Co to jest infografika? Jakie są rodzaje infografik?

Infografika stała się ostatnio bardzo modna i napływa do nas sporo zapytań o to, jakie są rodzaje i o czym należy pamiętać przy projektowaniu. Czas odświeżyć nieco wiedzę, dlatego zaktualizowałam artykuł z 2015 roku! Sprawdź co to jest infografika, jaka jest jej historia i kiedy stosować każdą z nich! Zapraszam do lektury! Co to jest infografika? Według projektanta Johna Caserta, z Rode Island School of Design definicja brzmi następująco: infografika jest obrazem objaśniającym i przekazując

Karolina Bis
21 maja 2015  

Jak zaprojektować logo? Zasady i pomysły!

Jakie logo jesteś w stanie zapamiętać? Jakie zapada Ci w pamięć na tyle, żeby potem od razu kojarzyć je z jedną, konkretną marką? Ludzie zadziwiająco często szukają odpowiedzi na pytanie, jak stworzyć znak graficzny dla siebie albo firmy? Sprawa bywa trudna, bo zaprojektowanie skutecznego emblematu, stawia przed twórcą szereg, często niełatwych, wymagań. Czy do jego stworzenia potrzebujesz profesjonalnego grafika? Z pozoru nie! Czy radzimy, aby jednak skorzystać z jego pomocy? Jak najbardziej ta

Michał Płomiński
3 marca 2021  

Najlepsze darmowe stocki fotograficzne - nasze TOP 10

Opowiem Ci trochę o stockach fotograficznych - co to jest? Jakie są rodzaje licencji i jak z nich korzystać. Przygotowałem również subiektywną listę 10 najlepszych darmowych stocków fotograficznych, z których bez obaw możesz pobierać materiały na licencji CC0! Co to są stocki fotograficzne? Stock to swego rodzaju bank zdjęć, w którym wykupisz lub pobierzesz za darmo, interesujące Cię materiały graficzne, fotografie, pliki audiowizualne. Są to więc nie tylko darmowe bazy fotografii, ale

Michał Płomiński
26 marca 2015